Wat 100 toekomstige leerkrachten zeggen over participatie en welbevinden

Tijdens de corona pandemie zag VSK dat leerlingenparticipatie en inspraak nog nooit zo belangrijk waren. Een vaststelling die we graag wilden voorleggen aan de leerkrachten van de toekomst. Meer dan 100 student-leerkrachten namen deel aan de workshop reeks en deelden hun visie over de rol van de leerkracht in het participatief onderwijs van morgen.  

Welbevinden op school

Bevindingen uit de VSK bevragingen over het sociale en mentale welbevinden van scholieren waren de basis van een boeiend gesprek. Aandacht én actie voor het welbevinden op school is nodig, concluderen de student-leerkrachten. Maar wat kan de rol zijn van de leerkracht? Hier een greep uit de reacties: 

• Informele momenten zijn belangrijk voor het sociale én mentale welbevinden van iedereen. Laten we wekelijks zo’n momentje integreren. Wat praten over koetjes en kalfjes, een spelletje te spelen, aandacht voor het alledaagse, kunnen aanvoelen het met iedereen gaat..  Zo’n moment kan leerlingen aanzetten om erna het gesprek onderling voort te zetten. 
• Actieve werkvormen gebruiken tijdens de lessen stimuleert de interactie. Leerlingen die verbinding laten maken is belangrijk. 
• Vragen “Hoe gaat het?” blijkt niet altijd even succesvol. Een omweg of eenvoudige methodiek maakt het luchtiger en makkelijker te beantwoorden. Laat ze bijvoorbeeld antwoorden met een emoji! 
• Durf het thema aanhalen tijdens de les. Wat kan je als jongere met een vraag op probleem doen? Wat kan je doen als vriend(in)? Welke kanalen en instanties zijn er? Praat hierover.

Hoe doen leerkrachten dit op andere scholen? Check het hier!

Leerlingenparticipatie in de klas, hoe doe je dat als leerkracht? 

Dat leerlingen een mening hebben, is duidelijk. Maar hoe kan je je als leerkracht inspraak geven in de klas? We wisselden uit over het waarom, het hoe en wat van leerlingenparticipatie op klasniveau.  

• Leerlingenparticipatie in de klas? Absoluut, zij hebben de oplossingen en krijgen door hun medewerking tevens vertrouwen in de leerkracht. 
• Oke, maar we moeten ze een kapstok geven i.p.v. ze zelf vanaf nul dingen te laten verzinnen. De ‘hoe’ is belangrijk. 
• Er hoeft soms niet per se een grens te zijn aan participatie. De klaspraktijk kan alleen maar verrijkt worden door input van leerlingen (wat is goed/slecht, wat kan beter?) Leerkrachten zouden open moeten staan voor feedback en kritisch durven zijn over hun eigen manier van lesgeven. 
• Feedback over lesmethoden is zeker interessant voor alle startende leerkrachten. 

Deze toekomstige leerkrachten zijn fan, dat is duidelijk. Maar ze zien ook nog enkele uitdagingen: 

• Hoe ga je het gesprek aan over beladen thema’s? 
• Hoe kan je leerlingen laten zien dat er iets met hun ideeën en voorstellen gedaan wordt? 

> Met VSK inspireerden we deze groep studenten om in hun bijna-daar onderwijscarrière in te zetten op leerlingenparticipatie. Wil jij als school, universiteit of organisatie ook meer leren over inspraak en participatie? Vraag hier een workshop op maat aan.